Przed budynkiem Muzeum Regionalnego w Radomsku już można oglądać czasową wystawę plenerową pt.”Zagłada żydowskich miasteczek”.
Wystawa „Zagłada żydowskich miasteczek” na terenie województwa łódzkiego
Od marca do listopada 2022 r. na terenie województwa łódzkiego prezentowana jest wystawa „Zagłada żydowskich miasteczek” przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Instytutu Pamięci Narodowej w Łodzi.
Zagłada „żydowskich miasteczek” rozpoczęła się w Kraju Warty z inicjatywy namiestnika tej prowincji Artura Greisera jesienią 1941 r. Jako pierwszych zgładzono 3,5 tys. żydowskich mieszkańców powiatu Konin. Zbrodni dokonało SS-Sonderkommando dowodzone przez Herberta Lange.
Ta sama jednostka stanowiła później załogę obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem, do którego 3 marca 1942 r. Niemcy wywieźli 3200 Żydów z getta w Żychlinie.
Wiosną i latem 1942 r. zlikwidowano również getta w Kutnie, Poddębicach, Bełchatowie, Łasku, Pabianicach, Sieradzu, Wieluniu, Zduńskiej Woli i innych miasteczkach i wsiach ziemi łódzkiej włączonych do III Rzeszy.
Równocześnie w tzw. Generalnym Gubernatorstwie, Niemcy rozpoczęli w marcu 1942 r. tzw. Akcję “Reinhardt”, czyli eksterminację Żydów, która objęła m.in. wschodnią część dawnego województwa łódzkiego włączonego w 1939 r. do GG.
Do jesieni 1943 r. niemieccy okupanci wywieźli mieszkańców gett z GG do obozów zagłady w Bełżcu, Treblince, Sobiborze i zamordowali tam 1,7 mln osób.
„Nie masz już, nie masz w Polsce żydowskich miasteczek, […] krew piaskiem przysypano, ślady uprzątnięto” – pisał Antoni Słonimski w wierszu „Elegia miasteczek żydowskich”.
Zagłada unicestwiła żydowskie społeczności zakorzenione na polskiej ziemi niekiedy od setek lat. Dziś o ich obecności świadczą jedynie trawione przez czas cmentarze oraz tablice i pomniki upamiętniające ich zagładę.
