Ciąża bez alkoholu – warsztaty z okazji Światowego Dnia FAS

W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Radomsku odbyły się warsztaty edukacyjne z okazji Światowego Dnia FAS (Fetal Alcohol Syndrome – Alkoholowy Zespół Płodowy). Spotkanie poprowadziła psycholog Mariola Stępień, a wzięli w nim udział uczniowie Zespołu Szkół Ponadpodstawowych nr 1 oraz ósmoklasiści z Publicznej Szkoły Podstawowej nr 7.
Historia Światowego Dnia FAS – wszystko zaczęło się od trójki rodziców
Światowy Dzień FAS obchodzony jest corocznie 9 września – symbolicznie, w nawiązaniu do 9 miesięcy ciąży. Pierwsze obchody odbyły się dokładnie o godzinie 9:09 w 1999 roku. Inicjatorami była trójka rodziców adopcyjnych z USA i Kanady, którzy wychowywali dzieci z FAS i postanowili głośno mówić o tym, jak niszczący wpływ na rozwój dziecka może mieć nawet niewielka ilość alkoholu w ciąży.
W Polsce obchody Dnia FAS organizowane są od 2001 roku. Z biegiem lat akcja przerodziła się w cały miesiąc świadomości FASD (Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych), obejmujący działania edukacyjne i profilaktyczne prowadzone w całym kraju.
Co to jest FASD? – podstawowa wiedza, którą powinien znać każdy
FASD to skrót od Fetal Alcohol Spectrum Disorders – Spektrum Płodowych Zaburzeń Alkoholowych, czyli zestaw nieodwracalnych zmian w organizmie dziecka, powstałych w wyniku ekspozycji na alkohol w życiu płodowym. Najcięższą postacią FASD jest FAS – Alkoholowy Zespół Płodowy.
Oto najważniejsze fakty, które każdy powinien znać:
1. Alkohol pity w ciąży przenika przez łożysko i trafia bezpośrednio do organizmu dziecka. Uszkadza jego mózg, serce, nerki, układ nerwowy i wiele innych narządów.
2. Nie ma bezpiecznej dawki alkoholu w ciąży. Żadne wino, piwo, nalewka czy drink nie są bezpieczne – również te „niskoprocentowe” lub „bezalkoholowe” (do 0,5%).
3. Alkohol jest silniejszym teratogenem niż nikotyna czy narkotyki – czyli substancją, która może trwale uszkodzić płód.
4. Po wypiciu alkoholu przez ciężarną kobieta, jego stężenie we krwi dziecka jest identyczne jak u matki, ale jego działanie w organizmie rozwijającego się płodu jest wielokrotnie bardziej szkodliwe.
5. Każde zaprzestanie picia w ciąży ma sens – nawet jeśli kobieta piła wcześniej. Warto jak najszybciej zrezygnować z alkoholu.
6. Nieprawdziwe mity, jak np. że czerwone wino poprawia krew, a piwo laktację, są wyjątkowo niebezpieczne. Alkohol to toksyna – C2H5OH – która nie ma miejsca w zdrowej ciąży.
7. W Polsce na FASD cierpi co najmniej 20 na 1000 dzieci w wieku szkolnym, czyli 20 razy więcej niż na zespół Downa. Różnica jest taka, że FASD można całkowicie zapobiec – wystarczy nie pić alkoholu w ciąży.
Skutki FAS – nie tylko dla dziecka, ale i dla całej rodziny
Dziecko z FASD zmaga się z problemami zdrowotnymi, rozwojowymi i emocjonalnymi przez całe życie. Skutki dotyczą m.in.:
- układu nerwowego (problemy z pamięcią, koncentracją, logicznym myśleniem),
- funkcjonowania społecznego (impulsywność, problemy w relacjach, brak zrozumienia norm społecznych),
- rozwoju fizycznego (niski wzrost, wady twarzoczaszki, zaburzenia koordynacji),
- stanu zdrowia (wady serca, układu moczowego, wzroku i słuchu),
- emocji i psychiki (depresja, lęki, uzależnienia, trudności w adaptacji).
Rodzice dzieci z FASD często ponoszą ogromne koszty emocjonalne i finansowe, związane z ciągłą opieką, terapią i leczeniem.
Zorganizowane przez Centrum Aktywności Społecznej Urzędu Miasta warsztaty były okazją, by młodzież z radomszczańskich szkół dowiedziała się, jak ważna jest profilaktyka FASD, jak rozpoznać zagrożenia i jak wspierać rówieśników, którzy mogą żyć z jego konsekwencjami.
Spotkanie poprowadziła psycholog Mariola Stępień, która w przystępny sposób przedstawiła problematykę FASD oraz odpowiedziała na pytania uczniów.
Świadomość ratuje zdrowie i życie
Alkoholowy Zespół Płodowy to w pełni możliwa do uniknięcia tragedia. Wystarczy jedna decyzja – całkowita abstynencja w czasie ciąży, aby dać dziecku szansę na zdrowe życie. Edukacja w tym zakresie – zarówno wśród młodzieży, kobiet w wieku rozrodczym, jak i całego społeczeństwa – to inwestycja w zdrową przyszłość naszych dzieci.