Wybory parlamentarne 2023. Wszystko co musisz wiedzieć [VIDEO]
W najbliższą niedzielę, 15 października, odbędą się wybory do Sejmu i Senatu. W głosowaniu wybranych zostanie 460 posłów i 100 senatorów na czteroletnią kadencję. Tego dnia zaplanowano również referendum.
Głosowanie odbędzie się w lokalach wyborczych, które będą otwarte od godz. 7:00 do godz. 21:00. Czas głosowania może zostać wydłużony, ale dzieje się tak tylko w dwóch przypadkach: w sytuacji, gdy o godzinie 21:00 w/przed lokalem wyborczym stoi kolejka osób oczekujących na oddanie głosu lub w przypadku wystąpienia nadzwyczajnych okoliczności.
W dniu głosowania pamiętaj, aby wziąć ze sobą dokument tożsamości ze zdjęciem, bez którego nie oddasz głosu. Może to być m.in. dowód osobisty, paszport, prawo jazdy, legitymacja studencka, książeczka wojskowa. Możesz również skorzystać z dowodu osobistego w aplikacji mObywatel.
Miejsce, w którym będzie można zagłosować, czyli adres swojej komisji wyborczej można sprawdzić poprzez wyszukiwarkę dostępną na stronie Państwowej Komisji Wyborczej.
Za przeprowadzenie głosowania i obliczenie wyników odpowiadają okręgowe komisje wyborcze (jest ich tyle, ile okręgów do Sejmu, czyli 41) oraz obwodowe komisje wyborcze – to w nich oddajemy głosy. Po zamknięciu lokalu wyborczego członkowie obwodowych komisji wyborczych liczą głosy, przygotowują protokoły z wynikami i przekazują je do okręgowych komisji wyborczych. Te natomiast, po otrzymaniu wszystkich protokołów, zliczają wyniki w swoim okręgu i na tej podstawie dzielą liczbę głosów na mandaty.
Nad wszystkim czuwa PKW, która m.in. ustala, czy dany komitet przekroczył niezbędny próg wyborczy w skali kraju (5 proc. dla komitetów wyborczych partii i komitetów wyborczych wyborców i 8 proc. dla koalicyjnych komitetów wyborczych).
Jak zagłosować?
W lokalu wyborczym otrzymasz 3 jednostronicowe karty: jedną z listą kandydatów i kandydatek do Sejmu, drugą do Senatu, a trzecią z pytaniami referendalnymi. Na kartach w wyborach parlamentarnych stawiasz znak „X” w kratce przy nazwisku wybranej przez ciebie osoby. Każdy wyborca będzie mógł oddać głos na jednego kandydata do Sejmu i jednego kandydata do Senatu. Postawienie znaku „X” na karcie oznacza jednocześnie oddanie głosu na daną listę wyborczą (komitet wyborczy).
Karta referendalna będzie natomiast zawierała cztery pytania, na które będzie można odpowiedzieć: „Tak” albo „Nie”. Odpowiedzi udziela się poprzez postawienie znaku „X” w kratce obok wybranej opcji.
Aby głos w wyborach do Sejmu i Senatu był ważny, musi zawierać w kratce z lewej strony nazwiska kandydata/tki znak „X”, czyli zgodnie z kodeksem wyborczym co najmniej dwie przecinające się wewnątrz kratki linie.
Pytania referendalne
Pytanie 1: Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?
Pytanie 2: Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?
Pytanie 3: Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?
Pytanie 4: Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?
Czy można odmówić przyjęcia karty do głosowania?
Zgodnie z konstytucją, wyborcy nie mają obowiązku, a prawo do udziału w głosowaniu 15 października i sami zdecydują, czy we wszystkich, czy tylko w niektórych z trzech głosowań wezmą udział, a co za tym idzie, które karty do głosowania wyda mu obwodowa komisja wyborcza.
Jeśli wyborca nie chce brać udziału w którymś z trzech głosowań, powinien o tym powiadomić członka komisji jeszcze przed złożeniem podpisu w spisie wyborców. Wówczas komisja powinna odnotować to w odpowiedniej rubryce.
Taka adnotacja musi znaleźć się na spisie, ponieważ tylko w ten sposób obwodowa komisja wyborcza będzie mogła rozliczyć się z otrzymanych kart.
Cisza wyborcza
Cisza wyborcza zaczyna się na 24 godziny przed dniem głosowania (o godzinie 00:00 w sobotę, 14 października) i kończy się wraz z zakończeniem głosowania (o 21:00 w niedzielę, 15 października). To czas, w którym wszelka agitacja wyborcza jest zabroniona pod groźbą grzywny.
Sama wysokość grzywny uregulowana jest już w Kodeksie wykroczeń. W zależności od przewinienia kwoty mogą się wahać od kilkudziesięciu złotych do kilku tysięcy złotych. W przypadku publikowania sondaży w czasie ciszy wyborczej kara pieniężna jest jeszcze wyższa, gdyż jest to przestępstwo. Grozi za nie od 500 tys. do nawet 1 mln złotych.
W trakcie ciszy wyborczej zakazane jest: prowadzenie agitacji wyborczej, w tym zwoływanie zgromadzeń, organizowanie pochodów i manifestacji, wygłaszanie przemówień oraz rozpowszechnianie materiałów wyborczych.
Czytaj też: Wybory 2023. Na kogo możesz zagłosować? Lista kandydatów z okręgu nr 10